Van Commenée legt lat hoog voor Britten op EK

\'Niemand is ooit hoger gaan springen door de lat lager te leggen,\'\' haalt Charles van Commenée een van zijn geliefde spreuken aan. De Amsterdamse hoofdcoach van UK Athletics legt die lat graag zo hoog mogelijk. \"De target voor Barcelona is dat we de beste EK ooit voor Groot-Brittannië willen.\'\' Beter nog dan de achttien medailles van Split in 1990. Beter ook, dan de 32 topacht klasseringen in 1986 en 1990.

\"Ja, dat is heel stevig,\'\' weet hij. \"Vier jaar geleden op de EK in Göteborg haalden we negen medailles. Dan is een doel van tien weinig ambitieus. Ik zet mezelf liever in een lastiger positie. Je gaat dan toch alerter zijn, het hele jaar door.\'\'

Zo zet hij de Britten flink onder druk. De EK in Barcelona, maar ook de Commonwealth Games in oktober zijn geen doel op zich, maar slechts een tussenstation. Alles is gericht op die London 2012, de Olympische Spelen over ruim twee jaar. \"Overmorgen dus,\'\' zegt Van Commenée. \"We kunnen geen tijd meer verliezen. We hebben in Londen het thuisvoordeel, maar er moet wel gescoord worden. Goud bij taekwondo of boogschieten telt niet in dit land, het moet in het Olympisch stadion op de atletiekbaan gebeuren.\'\'

Londen
Van Commenée (51) was technisch directeur van NOC*NSF, toen hij na Peking 2008 werd gevraagd om de Britse atletiek te leiden naar successen in Londen. Ruimte voor falen is er niet. Van Commenée legde vervolgens zelf de lat voor Londen 2012 op acht medailles, met minstens één keer goud. Een betere oogst dan tijdens Seoul 1988, met acht medailles de succesvolste Spelen uit de rijke Britse atletiekhistorie.

Van de jongste pupillen tot internationale topatleten, Van Commenée heeft op alle niveaus getraind en gecoacht. De Nederlandse atletiek leerde hem kennen als kundig, humoristisch, gepassioneerd en (erg) lastig. Maar bovenal recht voor z\'n raap. Op de Britse eilanden gaan ze een stap verder. De ‘ruthless\' Amsterdammer, schreef The Independent onlangs nog. Meedogenloos zal hij ook voor zichzelf zijn, mocht dat extreme doel over twee jaar niet worden gehaald. \"Dan zit ik een week later in Amsterdam.\'\' Ontslagen of vrijwillig? \"Nou, blijven zitten is dan niet geloofwaardig. Ik neem hier iedereen de maat. Dus uh... waarschijnlijk zit ik de laatste dag met samengeknepen billen op de tribune de medailles te tellen. En dan maar hopen dat die laatste plak bij die afsluitende 4x400 wordt gehaald.\'\'

Hij gelooft in onbescheiden doelen, het brengt het beste in mensen naar boven. Het kan niet anders, juist daarom zag UK Athletics in Van Commenée hun man. In februari 2009 ging hij aan de slag. Zijn ploeg scoorde vorig jaar tijdens de WK in Berlijn goed met zes medailles, waarvan twee gouden voor Jessica Ennis en Phillips Idowu. Maar tijdens de WK-indoor van Doha - maart dit jaar - haalden slechts negen van de 35 atleten de finale. Van Commenée was teleurgesteld en vond dat veel atleten hun kans hadden verprutst.

Boodschap
Hij greep in, de lat ging omhoog. Voor de EK van Barcelona hanteert UK Athletics dezelfde limieten als vorig jaar voor de WK. Aan minder strenge eisen voor atleten onder de 23 jaar doet hij niet. \"Dat zendt een boodschap uit: Dit is de standaard, dit moet je op elk moment kunnen presteren. We gaan het niet ineens makkelijker maken omdat het ‘maar\' een EK is. Dat heeft nadelen, we laten mensen thuis die op Europees niveau iets kunnen betekenen. Maar de winst is denk ik groter. Mensen, dus ook sporters, hebben nu eenmaal de neiging om in de comfort zone te gaan zitten. Ik moet ze er continue uittrekken. Ik weet niet of ik het bij elke EK zo zou doen. Het is denken op korte termijn, maar we hebben ook geen tijd voor de lange termijn. De toekomst van de Britse atletiek wordt bepaald in 2012.\'\'

Britse atleten die aan die strenge limiet voor de EK hebben voldaan, zijn overigens niet eens zeker van Barcelona. Daarvoor moeten ze tijdens de nationale titelstrijd ook tot de beste twee behoren. Want presteren op het moment dat het moet, dat telt. \"De derde plek wijzen we aan.\'\' Een Britse variant op de zo Hollandse skate-off? \"Nee, dat doen wij niet. We nemen onze verantwoordelijkheid op basis van atletiekkennis.\'\'

Van Commenée weet heel goed dat zijn eigen doel voor de EK in Barcelona niet eenvoudig is te halen. \"We hebben nogal wat toppers die vorig jaar geblesseerd waren, zijn geopereerd en nog niet zo lang weer in training. Het is veelal beter dat ze dit seizoen overslaan. Dan lever je dus medailles in ten gunste van de lange termijn. Ook gaan enkele junioren naar de WK in Canada die op de EK hadden kunnen staan. Jodie Williams bijvoorbeeld, heeft 22.78 op de 200 meter gelopen. Dat scheelt je misschien wel twee medailles, inclusief de estafette.\'\'

Het beste EK ooit, de beste Spelen ooit. Van Commenée heeft het zelf zo gewild, de standaard is gezet door de gouden generaties met Seb Coe, Steve Ovett, Steve Cram en Dailey Thompson uit de jaren \'80 van de vorige eeuw en die van kort daarna met Linford Christie, Sally Gunnell, Roger Black, Colin Jackson en Steve Backley. Kampioenen, maar ook grote persoonlijkheden in de sport.

Identificeren
\"Als je kijkt naar de WK van Berlijn, dan zitten we er dicht bij. Het verschil is, dat Idowa en Ennis het daar voor het eerst deden. Jenny Meadows won in Berlijn brons op de 800 meter, zilver in Doha. Doet ze dat nog een paar keer, wordt het een bekend gezicht. Ze moeten het vaker doen om van dezelfde statuur te zijn als de grote namen uit het verleden. Het Britse publiek kan zich nog niet identificeren met hen. Maar dat komt, ook omdat de Diamond League er nu is en live op tv wordt uitgezonden. Atletiek is jaren van de tv geweest, dat is ook een factor.\'\'

Gunnell en Christie wonnen goud in Barcelona, in hetzelfde stadion waar straks de EK worden gehouden. Van Commenée was er ook, tijdens de Olympische Spelen van 1992. \"Ik was er samen met Gerard Lenting. Logeren bij vrienden van vrienden van vrienden. Op twee uur reizen met het openbaar vervoer. Toen moest alles zo goedkoop mogelijk. Nu is Gerard bondscoach van de Braziliaanse meerkampers, ik zit in Groot-Brittanië. Beiden zijn we dus werkzaam voor de landen waar de komende Spelen worden gehouden. Grappig wel.\'\'

Goede herinneringen aan Barcelona 1992 heeft hij overigens niet. \"Ik zat er veertien dagen voor de Spelen begonnen al, maar ik heb maar één ochtend in het stadion meegemaakt.\'\' Van Commenée was trainer van Petra Huybrechtse, lid van de estafetteploeg. Door problemen met zijn accreditatie kon hij niet bij de training van zijn pupil komen. \"Ik kon mijn werk niet doen. Met mijn gepassioneerde hoofd ben ik rechtstreeks naar het station gegaan. Ik heb thuis in Amsterdam de rest van de Spelen op televisie gezien. Met heel veel spijt. De emotie had de overhand genomen.\'\'

\"Dat is nu mijn voordeel. Ik begrijp dat coaches emotioneel kunnen reageren. Ik heb daar nu oog voor. Coaches zijn er voor dertig, veertig jaar. Ze zien allerlei mensen komen en gaan. Atleten en bestuurders zijn vaak passanten. En het wordt lastig als die passanten dicteren wat er gebeurt. Ik ben nu 51 jaar, bekijk het wat afstandelijker. Het is het voordeel van wat ouder zijn. Wat zeg ik? Van minder jong zijn. Ik word elke dag een dag minder jong.\'\'

Tekst: Pim van Esschoten