Nationaal Crosscircuit: ‘Nieuwe’ Abdijcross kent lange historie

Nieuw in het Nationaal Crosscircuit en toch al zo rijk aan traditie. De Abdijcross in Kerkrade werd voor het eerst gehouden in 1965 en beleeft zondag 22 januari de 48ste editie en behoort tot de oudste van Limburg. De provincie staat, net als Brabant, bekend om haar vele crossen. ‘Elke vereniging heeft hier haar eigen cross. Maar de parkoersen zijn wel altijd zwaar,\' zegt Wim Sangen erbij. Want ‘waar in het bronsgroen eikenhout \'t nachtegaaltje zingt\' ligt altijd wel een pittige klim in het parkoers. Zo ook de cross van Achilles-Top.

Toen het oude crosscircuit in 2006 ter ziele ging, behoorde de Abdijcross niet tot die reeks wedstrijden. Nu wel. Wim Sangen, evenementmanager: ‘We hadden eerder al gezegd, dat áls het circuit terugkomt wij daar bij willen zijn. Na overleg met de gemeente Kerkrade en het Huis van de Sport in Limburg zijn we gekozen als één van de vijf sportevenementen, die we hier naar een hoger niveau willen brengen. Die kans kwam er, toen werd besloten het Nationaal Crosscircuit nieuw leven in te blazen.\' Een jaar geleden kwam een gedelegeerde van de Atletiekunie kijken in Kerkrade. Alles voldoet, luidde de conclusie.
Naast de abdij Rolduc ligt een pittig parkoers, met start en finish op het sportveld van de eeuwenoude abdij. Op de website van het evenement is een filmpje te zien (gemaakt door viervoudig winnares Vivian Ruijters) van dat parkoers. Opvallend is, dat het op een paar plekken over verharde weg gaat. ‘Daar hebben we al meer vragen over gehad,\' vertelt Sangen. ‘Daar gaan een paar ton zand overheen, je kunt het hele parkoers op spikes lopen. Natuurlijk, dat was een voorwaarde.\'
Wie voor de aanvoer (maar ook afvoer...) van al dat zand zorgt? ‘De gemeente. We krijgen heel veel medewerking van ze. Als je dat niet hebt, wordt het ook heel moeilijk.\'

Ook Rolduc speelt een belangrijke rol in de organisatie. De inschrijving en het omkleden is in de abdij. Ook kunnen deelnemers er de nacht vooraf aan de wedstrijd slapen. Sangen: ‘Tachtig atleten doen dat, onder wie veertig van Hera uit Heerhugowaard. Dat doen ze al vier jaar zo. We hebben een pasta party op zaterdagavond en als ze willen kunnen ze een rondleiding krijgen.\'
Het heeft grote voordelen, zo\'n groot conferentieoord pal naast het parkoers. Andere organisatoren van veldlopen steken jaarlijks veel geld en energie in de opbouw en afbraak van een compleet tentendorp. ‘We hoeven bijvoorbeeld ook niet met generators te slepen,\' aldus Sangen. Toch komen er drie tenten bij start en finish. ‘Voor de VIP\'s en atleten. Bij ons staan de atleten op één. We willen ze goed ontvangen, zorgen voor een goede ambiance en daarbij hoort ook, dat ze kort voor de start niet kletsnat in het open veld hoeven te staan.\'
Al sinds de eerste editie in 1965 wordt de Abdijcross gehouden in het bos naast Rolduc. ‘Altijd op dezelfde plek, al is het parkoers wel vaak aangepast. Ook dit jaar weer, omdat we meer ruimte moesten maken voor start en finish,\' vertelt Sangen.

Uit de lange lijst met oud-winnaars blijkt de mooie historie van de Abdijcross, die in de jaren \'70 en \'80 van de vorige eeuw een aansprekende wedstrijd was. De Belgische grootheid Karel Lismont won twee keer in Kerkrade (1977 en 1984). Cor Vriend, Cor Lambregts en - uiteraard - Tonnie Dirks hebben de Abdijcross op hun naam staan. ‘Het was hier in het grensgebied ook een begrip voor veel Duitse atleten. Wolf-Dieter Poschmann heeft hier gewonnen, in 1982. Hij is al sinds jaren tv-presentator bij ZDF Sport, maar destijds studeerde hij aan de Sporthochschule in Köln. Zodoende kwam hij hier lopen.\'
Tot de traditie van de Abdijcross behoort ook de jaarlijkse strijd tussen scholieren, ook uit Duitsland, met als inzet de Jef Lataster-beker, vernoemd naar de Limburgse crack van kort na de oorlog. Wim Sangen: ‘Die beker bestaat al zo\'n 25 jaar. Jef zelf reikt hem uit. Op een enkel jaar na is hij dat steeds komen doen.\'

Bij de editie van 2012 ontbreken de namen van veel nationale toppers, ook al is de Abdijcross nu de derde wedstrijd uit het NCC. Eind november al, bij het begin van het crossseizoen, bleek dat veel toppers Kerkrade moeten missen vanwege trainingsstages. Geen Jesper van der Wielen, Patrick Stitzinger of Abdi Nageeye dus, geen Miranda Boonstra of Adrienne Herzog.
‘Maar Khalid Choukoud komt wel. En daar omheen hebben we een veld met sterke buitenlanders.\' Zo mag de vijfvoudig nationaal kampioen in 2011 in de slag met de winnaars van de laatste drie edities van de Abdijcross, Abderrahim El Asri (2011 en 2010) en Abdelhadi El Hachimi (2009). Ook Theo van de Abbeel, Armand van der Smissen en Simon Vroemen zijn erbij.
Bij de vrouwen nemen Ruth van der Meijden (tweede op de NK) en Andrea Deelstra het op tegen onder anderen Masila Ndunge (Kenia) en Fatima Zahra Errouiss (Marokko). ‘Bovendien staat de hele Nederlandse top bij de junioren aan de start.\'

Wim Sangen wil niet te lang treuren dat veel nationale topatleten ontbreken. ‘Atleten hebben hun eigen planning. Zeker in januari zijn ze vaak op trainingsstage. We hebben ook last van het Belgisch crosscircuit, die concurrentie is er. Daar moet je mee leven. Als je op regionaal niveau blijft hangen, heb je er geen last van.\'
Het zoeken naar een andere datum biedt volgens Sangen ook geen uitkomst. ‘We blijven in januari. Uitwijken naar februari heeft al helemaal geen zin, dan zou de Abdijcross kunnen samenvallen met carnaval en dat is hier vloeken in de kerk. Met carnaval gaat hier vijf dagen de deur dicht.\'
De Abdijcross wil stap voor stap groeien. Troefkaart is de Limburgse gastvrijheid. Wim Sangen: ‘Atleten kunnen hier overnachten, we hopen dat ze er plezier in hebben om te komen. Plezier en gezelligheid, met sport op de eerste plaats. Dat willen we uitstralen, zodat ze een volgend jaar terugkomen.\'

Tekst: Pim van Esschoten