Het jaar uit lopen in het zand van Soest

‘De mooiste cross van Nederland\', zeggen ze in Soest zelf. Bijzonder is het zeker, dat lopen door de bossen en vooral de Lange Duinen. De Sylvestercross is in dertig jaar uitgegroeid tot een echte klassieker. Met dank ook aan die beruchte, gevreesde zandheuvel, die elke ronde moet worden bedwongen en waar ook de finish ligt.

Op die plek kuste in 2002 routinier Irma Heeren de schoenen van de toen 17-jarige Adrienne Herzog. Uit bewondering voor het jonge talent dat haar zojuist had verslagen. En in 2007 vochten Aziz Ennaji, Edwin Kipkorir en Michel Butter een verbeten duel om de zege uit. Ennaji had na twee ronden zijn geleende en knellende spikes uitgeschopt en blootsvoets de volgende vier ronden gelopen. Hij won nipt, door een flinke duik ver de finishlijn.

IJzel, sneeuw, regen, zon. Het weer maakt het ook elk jaar anders. Een jaar geleden lag heel Europa onder een dik pak sneeuw, wekenlang. ‘Aanvankelijk,\' zegt Ad van der Wiel, voorzitter van het bestuur van de Sylvestercross, ‘hadden we daar niet zo\'n aandacht aan besteed, het zou wel weer overgaan. Maar in de laatste week voor oudjaar komen er altijd wel wat groepjes trainen om het parkoers te verkennen. Er viel niet te lopen, zo bleek. De ondergrond was keihard, bevroren. Zelfs op spikes was het gevaarlijk, laat staan al die recreanten op hun normale loopschoenen. We hebben dat opgelost door een dag voor het evenement zand over het hele parkoers te strooien, met een shovel. Ruim zes kilometer.\'

Khalid Choukoud is er in Soest bij

Wat gaat de editie van 2011 brengen? Van der Wiel: ‘Geen Butter, geen Herzog. De rest van de Nederlandse top is er wel.\' Miranda Boonstra, Jesper van der Wielen, Khalid Choukoud, Abdi Nageeye; ze komen allemaal naar Soest om het jaar uit te lopen. ‘En veel Belgen,\' aldus Van der Wiel. ‘Vorig jaar waren daar rond deze tijd twee crossen, dit jaar niet. Daarom komt er nu een groep van zo\'n twintig Belgen naar Soest.\' De nieuwe Europees kampioen Atelaw Bekele zit daar niet bij. ‘We hebben contact met hem gehad en extra budget voor hem vrij gemaakt. Maar het paste niet in zijn programma. Kan ook zijn dat ons extra budget te klein was.\'

De verwachting is dat er ook dit jaar weer tegen de 3000 deelnemer in Soest zullen zijn. ‘We sturen niet echt aan op meer deelnemers. De 1600 die om drie uur aan de start staan van de afsluitende recreantenloop is het maximum. Daar kan niet veel meer bij. Daarom zijn we eerder al gekomen met een businessrun en een korte cross voor recreanten, \'s morgens om elf uur.\'

Junioren
Ook zet de organisatie in op de scholierencross en Run4Fun, gericht op leerlingen van het middelbaar onderwijs. Het initiatief is ondersteund door het ministerie van VWS met ‘een aanzienlijk bedrag\' en ook de provincie Utrecht draagt bij. Van der Wiel: ‘Jaren geleden hadden we al eens de wedstrijden voor pupillen en junioren opengesteld voor scholieren uit Soest en omgeving, maar dat leverde weinig op. We doen het nu anders, met een aparte wedstrijd. De scholieren lopen in teams , er is dus geen individueel klassement dus. In de maanden vooraf gaan jonge trainers de scholen af, organiseren clinics en leggen uit wat crossen is. Die trainers zijn belangrijk, die betalen we ook. Ze moeten het uit handen nemen van de leerkrachten, die in deze tijd op vakantie willen.\'

Een jaar geleden was de eerste editie. ‘Prachtig, 110 scholieren. Ze zijn zo onervaren, ze vliegen erin. Je weet hoe dat gaat; na 600 van de 1200 meter zijn ze kapot en komen niet meer vooruit. Tot de laatste twintig meter voor de finish, dan vliegen ze plotseling weer. We vangen ze op in een aparte tent na afloop, ze krijgen wat te drinken en gaan op de foto. En ze krijgen een proeflidmaatschap van drie maanden bij Pijnenburg. Ze zijn in de omgeving van een echte, grote wedstrijd. Je hoopt dat ze daardoor worden geraakt.\'

Dit jaar verschijnen er 150 scholieren aan de start. Een fraaie groei dus. Maar dit tweede jaar is ook het laatste jaar dat de organisatie subsidie ontvangt. Van der Wiel: ‘We gaan wel door. Die trainers moet je wel kunnen betalen; het gaat allemaal wat verder dan vrijwilligerswerk. Misschien kunnen we een sponsor vinden voor dit speciale onderdeel, maar dat geld vinden we wel.\'

De wens om ook een flinke groep middelbare scholieren aan de start te krijgen van de Run4Fun is niet uitgekomen. ‘Het is moeilijk om die jongeren te bereiken. We hebben er veel energie ingestoken en we geven ook niet op, maar er staat geen grote groep aan de start. Voor de clinics op zondagmorgen om elf uur bleken ze niet te porren. Je moet hopen een groepje te vinden dat er voor wil gaan. Dan heb je een begin, een basis, en kun je verder bouwen. Dat hebben we nu nog niet.\'

Vaste datum
Het organiseren van een wedstrijd op oudejaarsdag heeft voordelen en nadelen. Tot de voordelen behoort bijvoorbeeld dat de datum altijd dezelfde is. ‘Een spandoek ter aankondiging van de Sylvestercross gaat bij ons dus jarenlang mee, het blijft 31 december. Andere wedstrijden hebben immers steeds weer een andere datum.\' Een nadeel is dat de AV Pijnenburg niet op elk clublid een beroep kan doen, omdat die jaarlijks in deze tijd op vakantie zijn. Van der Wiel: ‘En bij de businessrun merken we dat we minder hard groeien. De bedrijven betalen voor hun team, maar als de Sylvestercross op een doordeweekse dag is, betekent het dat ze het personeel ook een dag vrij moeten geven. Dat kan in de papieren gaan lopen.\'

Tilburg, Soest en Breda waren ‘de grote drie\' bij het oude nationaal crosscircuit (tot 2006) en zijn dat ook, nu het NCC nieuw leven is ingeblazen. Van der Wiel: ‘Met een kanttekening. Het waren er vier, met de NK als afsluiting. Je had dus een opbouw naar dat hoogtepunt. Dat is nu weg, met de NK tijdens de Warandeloop al aan het begin van het seizoen. Daarom is het crosscircuit ook weer in het leven geroepen, maar daarin voorziet het niet. Die opbouw is weg. We zijn blij met het crosscircuit, maar het heeft dus een keerzijde.\'

Tekst: Pim van Esschoten
Foto: Erik van Leeuwen