Beste wereldprestatie Reese Hoffa in Hengelo
In Stockholm doen ze het al voor de derde jaar in een park, in Zürich gebeurde het in 2010 in de stationshal. ‘Uniek is het dus niet,\' wilde Jan Arie Bijl, directeur van de FBK Games, wel toegeven. Geslaagd was het zeker, dat kogelstoten op het Burgemeester Jansenplein in hartje Hengelo op zaterdag, een dag voor de IAAF Challenge. ‘Awesome,\' bleef Reese Hoffa maar zeggen. De entourage, het publiek, de snelle ring; alles vond de voormalige wereldkampioen ‘awesome\'. En vooral zijn winnende stoot van 21.87 meter, waarmee hij nu de wereldranglijst van dit (prille) seizoen aanvoert.
Die explosie kwam al in de eerste ronde, wat de bijna vijfhonderd toeschouwers op het plein meteen flink in de stemming bracht. De vrijwel volledige wereldtop die in Hengelo present was, beet zich vervolgens stuk op die 21.87 van Hoffa. Olympisch kampioen Thomasz Majewski kwam nog het dichts in de buurt (21.39). Regerend wereldkampioen Christian Cantwell werd derde (21.15).
In dat geweld kwam Rutger Smith niet verder dan drie kruisjes achter zijn naam. Na Beijing 2008 kampte de beer uit Leek langdurig met blessures, maar was er ook de spanning en het verdriet rond zijn vader, die ongeneeslijk ziek bleek en in september vorig jaar overleed. Daarna vond Smith langzaam maar zeker de weg terug. Bij de NK-indoor in februari - zijn eerste competitie weer - verraste hij met een stoot van 19.84 meter, goed voor de EK in Parijs. Die opleving werd gevolgd door nieuwe tegenslag. Een blessure in de borstspier noopte hem af te zeggen voor Parijs. Maar ruim een maand later haalde hij in Chula Vista uit met de discus. Met 65.60 meter plaatste hij zich voor de WK in augustus én nomineerde hij zich voor Londen 2012.
Met de kogel had hij vooraf aan Hengelo slechts vier keer kunnen trainen. Uit voorzorg, want ook in Californië had de gekwetste borstspier weer opgespeeld. Smith was zaterdag zichtbaar nog niet klaar voor competitie met de wereldtop. Hij draaide niet soepel door de ring, de afstanden bleven royaal onder de WK-limiet van 20 meter. ‘Vandaag was het vriezen of dooien,\' wist Smith tevoren. Na afloop had hij zelfs pijn aan de vingers, die weer moeten wennen aan de kogel. ‘Toch komt die 20 meter snel, gezien het gemak waarmee het op de training al weer gaat.\'
Hij had het feestje op het Burgemeester Jansenplein niet willen missen. Al vaker heeft hij gepleit voor zo\'n experiment. ‘In een stadion staan we op het middenterrein, ver van het publiek. Dat ziet de discus of speer vliegen. Bij kogelstoten kan je vanaf de tribune de afstand niet ervaren. Hier wel, de mensen zitten er bovenop.\' Dat geeft een kick, zei Smith. Net als tijdens de Spelen van 2004 toen het kogelstoten niet in Athene, maar in het klassieke Olympia werd gehouden. Zo\'n 30.000 toeschouwers kwamen er op af. ‘Fenomenaal,\' herinnert Adam Nelson zich. Maar de vijfhonderd betrokken toeschouwers in Hengelo vond hij ook prachtig. ‘Dit promoot onze sport, mooi. Het publiek kan het beter begrijpen zo.\'
Kogelstoters voelen zich soms ‘vergeten\' atleten. Weggedrukt in een hoekje van het stadion, weggedrukt tussen andere disciplines. In Hengelo kregen ze de hoofdrol. Ze konden zelfs stoten met hun eigen muziek. Maris Urtans koos als enige voor stilte, de rest voor een opzwepende rap. Of, zoals Smith, voor Nirvana. ‘Nee, met iets klassieks kan je de ring niet instappen.\'
Het zal toeval zijn, maar winnaar Hoffa koos voor de hardste muziek. De Amerikaan genoot. De wereldkampioen van Osaka 2007 liep na afloop een klein ererondje, deelde high fives uit met toeschouwers. ‘Ik hoop dat we de VIP\'s op hun tribune hebben kunnen laten zien hoe mooi het is, zodat het volgend jaar weer wordt gehouden. Stel, dit kan een paar jaar achter elkaar worden gehouden. Awesome.\'
Directeur Jan Arie Bijl van de FBK Games wil het wel. Voorlopig heeft het ministerie van VWS een eenmalige subsidie van 250.000 euro gegeven voor evenementenpilot, waarbij vier dagen lang in het centrum van Hengelo activiteiten werden gehouden. ‘We proberen het nu te verkopen aan sponsors.\' Eenvoudig is dat niet, wet Bijl. ‘Atletiek is lastig te verkopen. Daar zijn we samen met de Atletiekunie ook mee bezig, ook in het kader van het Olympisch Plan 2028. Belangrijk is dat we eigen helden hebben. Jongens als Churandy Martina en Rutger Smith zijn voor ons heel belangrijk. Die wereldtoppers hier, dat is prachtig. Maar zonder eigen helden gaat het niet.\'
Tekst: Pim van Esschoten. Foto\'s: Coen Schilderman
